تاثیر استرس بر پوست و چین و چروک صورت

همه ما در طول زندگی خود در معرض عوامل مختلف استرس زا قرار می گیریم و  این استرس ها زندگی ما را تحت تاثیر خود قرار می دهند. استرس یک وضعیت روانی و عاملی است که می تواند سلامت کلی بدن را به خطر بیاندازد. بنابراین این تصور که استرس تنها بر روی ذهن اثر می گذارد، باوری کاملا نادرست است؛ زیرا استرس می تواند بر روی سلامت عمومی بدن از جمله سلامت مو، پوست و ناخن ها نیز تاثیر بگذارد. اگر شما هم دارای جوش، خشکی یا دیگر مشکلات پوستی هستید، باید از تاثیر استرس بر پوست آگاه باشید و بدانید که تمامی این مشکلات پوستی می تواند تنها ریشه در استرس های شما داشته باشد. استرس طولانی مدت می تواند موجب ایجاد مشکلات پوستی شود و در حقیقت ذهن، بدن و احساسات در سلامت کلی پوست، ظاهر و بافت آن نقشی یکپارچه ایفا می کنند.

رابطه سلامت ذهن و پوست

بدن ما به شرایط روانی ناسالمی نظیر استرس، افسردگی و اضطراب واکنش نشان می دهد و می تواند باعث بروز مشکلات پوستی شود و یا مشکلات فعلی را حادتر سازد. هنگامی که دچار استرس می شویم، سیستم عصبی سمپاتیک ما هورمون های استرسی مانند کورتیزول و آدرنالین را در درون بدن آزاد می کند. کورتیزول باعث افزایش چربی اضافه در غدد پوستی می شود و در نتیجه موجب مسدود شدن منافذ پوست و ایجاد جوش های پوستی می گردد. در حقیقت تاثیر استرس بر پوست بسیار قابل توجه است؛ زیرا استرس های مزمن و طولانی مدت می توانند سطح این هورمون ها را همواره بالا نگاه دارند.

علاوه بر آن شرایط روانی نیز می تواند منجر به افزایش التهابات درونی شود. زمانی که بدن تهدیدی احساس می کند، سیستم ایمنی بدن به صورت خودکار نسبت به این تهدید واکنش نشان می دهد و این واکنش ها همان التهابات هستند. به طور معمول، التهابات به بدن کمک می کنند تا از خود در برابر میکروب ها و زخم ها محافظت کند. اما هنگامی که بدن تحت فشار استرس قرار می گیرد، سیستم ایمنی بدن واکنشی شدیدتر از حالت معمول از خود نشان می دهد و این واکنش باعث ایجاد التهاب پوستی می شود.

استرس همچنین می تواند به واسطه رابطه گوارش و پوست، موجب ایجاد التهابات پوستی شود. در واقع استرس تعادل باکتری های درون معده و روده را بر هم می زند و این امر باعث بروز التهابات می شود. التهابات درون بدن می توانند خود را بر روی پوست به صورت جوش، آکنه، اگزما، پسوریازیس (صدفک) و رزاسه نشان دهند. هنگامی که افرادی با التهابات پوستی مزمن همچون اگزما، پسوریازیس و رزاسه، دچار استرس می شوند بیش از دیگران آسیب می بینند.

تاثیر استرس بر پوست

استرس انواع مختلفی دارد که بر این اساس می تواند ذهنی، فیزیکی و هورمونی باشد. در ادامه قصد داریم تا به هفت تاثیر استرس بر پوست بپردازیم و پس از آن به راه های مقابله با آنها اشاره کنیم:

1. التهاب و سوزش بیش از حد پوست

اگرچه معمولا کهیر، اگزما، درماتیت و رزاسه نتیجه التهابات پوستی هستند، اما تحقیقات نشان می دهد که مشغول بودن بیش از اندازه ذهن می تواند باعث اختلال در توانایی ذهن در محافظت پوست از خود شود. به عبارت دیگر، استرس باعث می شود که پوست برای تنظیم و متعادل کردن خود دچار مشکل شود. حتما این تجربه را داشته اید که بعد از یک هفته بی خوابی یا بعد از یک مشاجره شدید صورت تان جوش زده است.

درست است که التهاب بدن می تواند منجر به بروز آکنه شود، اما برخی از مشکلات پوستی مانند رزاسه نیز می تواند شبیه آکنه باشد. بنابراین پیش از شروع درمان، توجه به تفاوت های این مشکلات و تشخیص اینکه مشکل پوستی مورد نظر به واسطه استرس، آلرژی یا استفاده از یک محصول نامناسب ایجاد شده است بسیار مهم است.

نخستین گام برای درمان التهاب ناشی از استرس و کاهش تاثیر استرس بر پوست، حذف عامل استرس زا است. اگرچه تشخیص دقیق علت استرس می تواند دشوار یا غیر ممکن باشد، اما با روش های مختلفی نظیر تغذیه مناسب، ورزش یا تراپی می توان آتش استرس را خاموش کرد.

2. افزایش تولید چربی و ایجاد آکنه

حتما برای شما هم اتفاق افتاده است که پیش از یک امتحان مهم یا بعد از یک شکست عشقی، دچار چند جوش پوستی شده اید. شاید برایتان جالب باشد که بدانید دانشمندان دریافته اند که به خصوص در زنان، عوامل استرس زا ارتباط زیادی با بروز آکنه دارد. بر این اساس استرس می تواند سیگنال های عصبی پوست را به هم بریزد و باعث برهم خوردن تعادل هورمونی و شیمیایی شود و در نهایت نیز باعث افزایش تولید چربی در بدن گردد.

هرچند حذف کامل استرس از زندگی تقریبا امری غیرممکن است، اما برای مقابله با آن راه هایی وجود دارد. انجام تکنیک های ساده مدیتیشین به مدت 5 تا 10 دقیقه و یا تکنیک های طولانی تر مدیریت استرس مانند ورزش کردن می تواند قدرت سازگاری بدن را افزایش دهد و از این طریق تاثیر استرس بر پوست و سلامتی بدن را به حداقل برساند.

البته خوشبختانه در اکثر مواقع می توان آکنه را با درمان های موضعی از بین برد. ماده مؤثر و بسیار رایج در محصولات ضد آکنه نوعی بتا هیدروکسی اسید به نام سالیسیلیک اسید است. این ماده شیمیایی محلول در چربی با نفوذ به منافذ پوست، آنها را پاکسازی می کند. هرچند باید توجه داشت که سالیسیلیک اسید زیاد یا بسیار قوی می تواند باعث خشک یا حساس شدن پوست شود.

3. چرب شدن پوست سر، ریزش مو و پوسته شدن ناخن

استرس به شیوه های مختلفی خود را نشان می دهد. آیا تا به حال برای شما هم پیش آمده است که ناخواسته موهایتان را بکشید، ناخن هایتان را بجوید یا هر دوی این عادات ناخوشایند را داشته باشید؟ دلیل این امر می تواند هورمون استرس کورتیزول باشد که واکنش طبیعی ستیز یا گریز را در بدن فعال می کند.

البته پیش از آنکه با قطعیت بتوان دلیل این مشکل را استرس دانست، حتما باید با متخصص پوست مشورت نمود تا احتمالات دیگر نیز بررسی شوند. به عنوان مثال، پوست سر پوسته پوسته شده یا چرب می تواند نشان از اگزما باشد. همچنین داشتن ریزش مو یا ناخن ها پوسته شده می تواند نتیجه رژیم غذایی نادرست و نرسیدن مواد غذایی لازم به بدن باشد.

در هر صورت اقدامی که در این شرایط می توان انجام داد این است که از استحمام با آب بیش از اندازه گرم اجتناب نمود تا آسیب بیشتری به پوست بدن و پوست سر وارد نشود. همچنین باید به برنامه روزانه نظم داده شود، به طور مرتب باید ورزش نمود و از رژیم غذایی متعادل به همراه میوه ها و سبزیجات استفاده نمود.

4. نازک و حساس شدن پوست

با افزایش غیرعادی سطح کورتیزول، پوست بدن ممکن است نازک تر شود. کورتیزول باعث شکسته شدن پروتئین پوست می شود و این امر موجب می شود تا پوست بسیار نازک شود و به راحتی دچار کبودی و پارگی شود. البته این نشانه ها با سندروم کوشینگ نیز مرتبط است. کوشینگ یا هایپرکورتیزولیسم، یک بیماری هورمونی است که دارای علایم دیگری نظیر اختلال سطح گلوکوز خون، ضعیف شدن عضلات، تضعیف سیستم ایمنی بدن و افزایش احتمال عفونت در بدن است.

اگر فکر می کنید که ممکن است دچار سندروم کوشینگ شده باشید، حتما به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا در اکثر مواقع،  می توان با تجویز داروی مناسب، سطح کورتیزول را مدیریت نمود.

5. تاخیر در بهبود زخم های طبیعی

در شرایطی که استرس شدید می شود، اپیدرم ها می توانند به سرعت ضعیف شوند. این مساله می تواند منجر به افزایش خطر عفونت ها و پاتوژن های محیطی شود. افزایش استرس همچنین توانایی طبیعی پوست برای ترمیم زخم ها، اسکارها و آکنه ها را کاهش می دهد.

برای درمان این مشکل پوستی می توان از محصولات حاوی گلیسیرین و هیالورونیک اسید استفاده نمود. همچنین روش های درمانی برای آفتاب سوختگی نیز در این حالت کاربرد دارد. برای رسیدن به نتایج مشابه و درمان مناسب، استفاده از مواد غذایی غنی از آنتی اکسیدان ها توصیه می شود.

علاوه بر آبرسانی به اندام های بدن از طریق مصرف آب بیشتر، استفاده از محصولاتی با پایه زینک و روغن بزرک نیز تاثیرگذار است. این مواد غذایی به عنوان یک مرطوب کننده و آبرسان طبیعی برای پوست به حساب می آیند و با تامین سلامت پوست، روند بهبود زخم ها را افزایش و تاثیر استرس بر پوست را کاهش می دهند.

6. خستگی چشم و سیاهی دور چشم

اگر تابحال برای شما اتفاق افتاده است که دور چشم هایتان سیاه شود، بنابراین حتما از تاثیرات فیزیکی کم خوابی بر روی بدن آگاه هستید. خوب است بدانید که تاثیر استرس بر پوست و کل بدن نیز مانند بی خوابی، تاثیری مستقیم و قابل ملاحظه است.

هنگامی که حالت ستیز و گریز فعال می شود، بدن به صورت مداوم اقدام به ترشح آدرنالین می کند. این اتفاق حتی در ساعت های ارزشمند و مهم آخر شب نیز ادامه پیدا می کند. بنابراین توصیه می شود که در کنار مدیتیشن و یوگا، کیفیت خواب خود را با استفاده از رایحه ها و موسیقی های آرامش بخش افزایش دهید. همچنین سعی کنید دو ساعت پیش از خوابیدن با موبایل خود کار نکنید. در صورتی که دچار اختلالات خواب همچون بی خوابی یا تنگی نفس در خواب هستید، می توانید از روغن های کانابیدیول و قرص های ملاتونین استفاده نمایید.

7. چین و چروک صورت

چهره برخی از افراد بازتاب کاملی از احساسات و حالات درونی آنها است. این بدین معناست که استرس های روانی در هر حال می تواند جای پای خود را به نوعی در بدن باقی بگذارند و از این طریق دیگران را نیز باخبر سازد. خط لبخند، خط اخم، چروک های دور چشم یا روی پیشانی همگی پس از حرکات مکرر عضلات صورت به وجود می آیند.

در این حالت سوالی که پیش می آید این است که برای این چین و چروک ها چه کاری می توان انجام داد؟ قطعا یوگای صورت نه تنها بی خطرتر از بوتاکس است، بلکه می تواند نتایج مشابهی نیز داشته باشد. با اینحال پایبند بودن به انجام هر روزه یوگای صورت برای همه آسان نیست. با انجام تکنیک های ماساژ در نواحی عضلانی صورت مانند پیشانی، ابرو و خط فک که هر روز به صورت ناخودآگاه از آنها استفاده می کنیم، می توان چروک های پوست را از بین برد و پوستی نرم، منعطف و ارتجاعی داشت. در کنار این تمرینات، استفاده از ماساژور رولی صورت نیز می تواند سیستم لنفاوی را فعال نماید و پف صورت و سایر آثار مخرب استرس بر روی پوست را کاهش دهد.

روش های معمول برای کاهش استرس

– استفاده از تمرین هایی نظیر مدیتیشن یا یوگا برای مدیریت استرس

– اجتناب از مصرف غذاهای آماده، غذاهای غیرطبیعی و شیرین کننده ها

– مصرف میوه ها به جای شیرین کننده های مصنوعی، مصرف روغن زیتون به جای مارگارین و همچنین مصرف ماهی به جای گوشت قرمز.

– استفاده از دمنوش های آرامش بخش مانند هل، به لیمو و بابونه

توقف چرخه استرس و تاثیر آن بر پوست

همه افراد به نوعی با استرس دست و پنجه نرم می کنند اما تاثیر استرس بر پوست و سایر نقاط بدن در افراد مختلف به شکل های مختلف نمایان می گردد. بنابراین به جای مقایسه کردن سطح استرس خود با دیگران، بهتر است راه های مقابله با آن را یاد بگیرید تا در هنگام نیاز بتوانید از آنها به خوبی استفاده نمایید.

اگرچه شاید ایستادگی در مقابل سیل موقعیت های استرس زا کاری تقریبا غیرممکن باشد، اما می توان یاد گرفت که چگونه باید به این موقعیت ها واکنش نشان داد. آگاهی از میزان تاثیر استرس بر پوست و راه های مقابله با آن می تواند شما را از شر مشکلات پوستی رها کند.

در پایان قصد داریم تا به جمع بندی راه های مقابله با استرس و کاهش تاثیر استرس بر پوست بپردازیم:

– برای مراقبت روزانه از پوست خود برنامه ای داشته باشید؛ حتی روزهایی که خسته یا مضطرب هستید. ممکن است استرس و خستگی زیاد باعث شود که آرایش خود را پیش از خواب پاک نکنید و صورت خود را به درستی نشویید. اما در هر حال تلاش کنید که برنامه مراقبتی روزانه خود را حفظ کنید؛ زیرا غفلت از این برنامه، می تواند مشکلات پوستی شما را تشدید کند.

– به صورت منظم ورزش کنید. ورزش کردن باعث آزاد شدن هورمون هایی می شود که می تواند میزان انرژی و شرایط روحی و ظاهری شما را بهبود ببخشد.

– رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید. رژیمی که همه مواد غذایی مورد نیاز را به بدن شما برساند و شامل میوه ها و سبزیجات باشد. توجه داشته باشید که مصرف غذاهای آماده و حاوی شکر افزوده، التهابات درونی بدن را تشدید می کند.

– خواب کافی داشته باشید. خواب مناسب زمان مورد نیاز برای استراحت و درمان را در اختیار بدن قرار می دهد و موجب بهبود حال و افزایش سطح انرژی شما می شود.

– برای خودتان وقت بگذارید. خودتان را مشغول فعالیت های آرامش بخش و انرژی بخشی کنید که شما را خوشحال می کند، فعالیت هایی نظیر کتاب خواندن، استحمام با آب ولرم، ماساژ گرفتن، گوش دادن به موسیقی، مدیتیشن، یوگا کردن یا انجام تمرینات تنفسی.

– زمانی را برای معاشرت در نظر بگیرید. صحبت کردن با یک دوست مورد اعتماد، یکی از اعضای خانواده یا یک درمان گر می تواند تاثیر قابل ملاحظه ای بر کاهش میزان استرس شما داشته باشد. حتی همین که بدانید کسی را کنار خود دارید، می تواند به شما در افزایش توانایی مقابله با استرس کمک کند.