در فروشگاه های آرایشی بهداشتی معتبر کشور محصولات پوستی فراوانی یافت می شود که با هدف جوان سازی و محافظت از پوست به مشتریان عرضه می گردند. برخی از این محصولات پوست را لایه برداری می کنند، دسته ای به آبرسانی پوست کمک می کنند و بعضی دیگر نیز با داشتن خواص ضد لک و ضد آفتاب، از پوست محافظت می نمایند. نکته حائز اهمیت در مورد این محصولات این است که تمامی آن ها با هدف مشترک تاثیر بر روی خارجی ترین لایه بدن که به آن لایه محافظتی پوست گفته می شود، تولید می شوند. به طور کلی برای جلوگیری از تضعیف لایه محافظتی پوست لازم است با استفاده از محصولات مناسب و روش های اصولی از آن محافظت گردد. در این مقاله قصد داریم به دلایل ضعیف شدن لایه محافظتی پوست بپردازیم و در انتها برای جلوگیری از لایه محافظتی روش هایی را به شما معرفی کنیم.
فهرست مطالب
نقش لایه محافظتی پوست در بدن
پوست ما از لایه های مختلفی تشکیل شده است که هر یک نقش مهمی در محافظت از بدن ایفا می کنند. خارجی ترین لایه پوست که لایه شاخی نام دارد و اغلب به عنوان یک دیوار آجری توصیف می شود، متشکل از سلول های سخت پوستی به نام کورنئوسیت است که توسط لیپیدهای ملات مانند به یکدیگر متصل شده اند. این همان لایه محافظتی یا سد دفاعی پوست است. در داخل سلول های پوست یا همان آجرها، کراتین و مرطوب کننده های طبیعی یافت می شود و لایه لیپیدی نیز شامل کلسترول، اسیدهای چرب و سرامیدها می شود. این دیوار آجری فوق العاده نازک به معنای واقعی کلمه ما را زنده نگاه می دارد؛ زیرا بدون آن، سموم و پاتوژن های مختلف محیطی مضر می توانند به پوست ما نفوذ کنند و اثرات نامطلوبی را در داخل بدن ایجاد نمایند. علاوه بر آن، بدون مانع پوستی، آب داخل بدن تبخیر می شود و این امر موجب کم آبی و دهیدراتگی بدن می گردد. به همین دلیل ضعیف شدن لایه محافظتی پوست برای سلامت کلی بدن مضر است و برای کمک به عملکرد صحیح بدن باید از آن محافظت گردد.
عوامل تضعیف کننده لایه محافظتی پوست
پوست بدن به صورت روزانه در برابر معرض عوامل مخرب محیطی بسیاری قرار دارد که می توانند موجب ضعیف شدن لایه محافظتی پوست شوند. از مهم ترین این عوامل می توان به موارد زیر اشاره نمود:
– محیط بسیار مرطوب یا بسیار خشک
– آلرژن ها، محرک ها و آلاینده ها
– قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب
– استفاده از شوینده ها و صابون های قلیایی
– قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خشن
– لایه برداری یا شستشوی بیش از حد پوست
– استرس و مشکلات مربوط به اعصاب
– استروئیدها
– عوامل ژنتیکی
نقش اسید در لایه محافظتی پوست
لایه محافظتی پوست، کمی اسیدی است و این اسیدیته از طریق ایجاد نوعی بافر، از پوست در برابر رشد باکتری ها، ویروس ها و قارچ های مضر محافظت می کند و مانع ایجاد عفونت و سایر بیماری های پوستی می شود. از آنجایی که اسیدیته پوست در ایجاد بسیاری از فعل و انفعالات بیولوژیکی در طول فرآیند بهبود پوست نقش دارد، محافظت از پوشش اسیدی اطراف زخم ها بسیار حائز اهمیت است. برخی از مواقع، بیماری ای مانند دیابت می تواند اسیدیته پوست را تغییر دهد و این بافر را تضعیف نماید.
تشخیص ضعیف شدن لایه محافظتی پوست
معمولا زمانی که لایه محافظتی پوست به درستی عمل نمی کند، افراد بیشتر از حالت طبیعی، مستعد ابتلا به علائم و شرایط پوستی زیر خواهند بود:
– خشکی و پوسته پوسته شدن پوست
– خارش پوست
– ایجاد لکه های زبر یا تغییر رنگ
– بروز آکنه
– ایجاد حساسیت و التهابات پوستی
– بروز عفونت های پوستی باکتریایی، ویروسی یا قارچی
راه های جلوگیری از ضعیف شدن لایه محافظتی پوست
با توجه به اهمیت لایه محافظتی پوست، برای جلوگیری از تضعیف شدن آن پنج استراتژی مهم وجود دارد که شامل موارد زیر می شود:
– روتین مراقبت از پوست خود را ساده کنید
استفاده روزانه از یک روتین پیچیده پوستی شامل انواع محصولات می تواند به طور ناخواسته موجب ضعیف شدن لایه محافظتی پوست شود. اگر پوست خود را لایه برداری می کنید، توجه کنید که پوست تان چه واکنشی به آن نشان می دهد. با توجه به آنکه برخی از انواع اسکراب ها و فیس براش ها ممکن است به طور موقت باعث ضعیف شدن لایه محافظت پوست گردند، آکادمی پوست آمریکا پیشنهاد می کند که افراد دارای پوست های حساس و تیره تر از یک پارچه نرم و لایه بردار شیمیایی ملایم استفاده نمایند.
– برای سلامت پوست به pH پوست و محصول توجه کنید
pH مناسب برای پوست 4.7 است، اما pH برخی از محصولات پوستی می تواند بین 3.7 تا 8.2 متغیر باشد. محققان توصیه می کنند پوست خود را با محصولاتی با میزان pH 4.0 تا 5.0 پاکسازی کنید. حفظ pH پوست به محافظت از پوست در برابر بیماری های پوستی مانند درماتیت، ایکتیوز، آکنه و عفونت های کاندیدا آلبیکنس کمک می کند.
– روغن های گیاهی را بر روی پوست امتحان کنید
تحقیقات انجام شده در سال 2018 میلادی نشان می دهد که برخی از روغن های گیاهی خاص از ضعیف شدن لایه محافظتی پوست و همچنین از دست رفتن رطوبت پوست جلوگیری به عمل می آورد. بسیاری از این روغن ها دارای اثرات ضد باکتری، ضد التهابی و آنتی اکسیدانی نیز هستند. برخی از موثرترین روغن های گیاهی مفید برای پوست عبارت اند از: روغن جوجوبا، روغن نارگیل، روغن بادام، روغن آرگان، روغن گل گاوزبان، روغن گل رز، روغن آفتابگردان، روغن سویا، روغن گل پامچال و روغن توت سیاه. به طور کلی برای استفاده از روغن های گیاهی بر روی پوست راه های گوناگونی از جمله ماساژ پوست با روغن و یا استفاده از کرم ها و لوسیون های حاوی این روغن ها وجود دارد.
– از فرمولاسیون های حاوی سرامید استفاده کنید
سرامیدها، لیپیدهای مومی شکلی هستند که در غلظت های بالا در لایه شاخی پوست یافت می شوند و به عملکرد صحیح لایه محافظتی پوست کمک می کنند. تحقیقات نشان می دهد که محصولات حاوی شبه سرامیدها به بهبود خشکی، خارش و پوسته پوسته شدن پوست کمک می کنند و در نتیجه از ضعیف شدن لایه محافظتی پوست جلوگیری می نمایند. مرطوب کننده های غنی از سرامید نیز یکپارچگی ساختاری سد دفاعی پوست را تقویت می کنند و برای پوست های دارای آکنه مفید هستند. محصولات حاوی سرامید به محافظت از پوست های تیره تر کمک کنند؛ زیرا تحقیقی که در سال 2014 میلادی انجام شد نشان دارد که پوست های تیره تر حاوی سطوح سرامید کمتری هستند.
– از مرطوب کننده های مغذی استفاده کنید
خشکی پوست از جمله مشکلات رایج پوستی است و مرطوب کننده ها راه حلی هستند که اغلب برای رفع این مسئله توصیه می شوند. یک مرطوب کننده خوب با کاهش میزان از دست دادن آب پوست، به تقویت لایه محافظتی پوست کمک می کند. این محصولات با ایجاد لایه ای نازک بر روی پوست مانع از دست دادن رطوبت پوست می شوند. یکی از مرطوب کننده های انسدادی که اغلب توصیه می شود، پترولاتوم است که به گفته کارشناسان می تواند تا 99 درصد مانع از بین رفتن آب پوست شود. مرطوب کننده ها نیز از طریق جذب آب از محیط یا داخل بدن و چسباندن آن به سد پوست به سلامت پوست کمک می کنند. متخصصین پوست استفاده از محصولات حاوی اسید هیالورونیک، گلیسیرین، عسل و اوره را پیشنهاد می کنند.
بیشتر بخوانید
نگرانی های پوستی در سنین مختلف
بدون دیدگاه