به طور کلی ترشح چربی یک ویژگی حیاتی برای پوست به حساب می آید که می تواند به سلامت پوست کمک شایانی نماید. بر این اساس ترشحات چربی از خشکی پوست جلوگیری می کند و خطر ابتلاء به بیماری های ناشی از آن نظیر پسوریازیس و اگزما را کاهش می دهد. این در حالی است که ترشح در برخی از افراد دارای پوست چرب بیش از اندازه و در مواردی نیز آزار دهنده است. در این مقاله قصد داریم تا به معرفی روش هایی موثر برای کنترل چرب بودن پوست بپردازیم. در صورتی که شما هم با چنین مشکلی مواجه هستید، توصیه می کنیم که در ادامه این مقاله با سفیر همراه باشید.
فهرست مطالب
سبوم چیست؟
سبوم به غدد سباسه ای گفته می شود که تقریبا در تمامی نقاط بدن در زیر پوست قرار دارند و وظیفه آنها ترشح ماده ای روغنی و مومی شکل است. سبوم در حقیقت همان روغنی است که به عنوان چربی طبیعی پوست شناخته می شود و به مرطوب نگاه داشتن و جلوگیری از خشکی کمک می کند.
تعدد غدد سباسه در پوست صورت و سر نسبت به سایر نواحی بدن بیشتر است و کف دست و کف پا تنها نقاطی از پوست اند که فاقد غدد سباسه هستند. این غدد از پیش از تولد شروع به تولید سبوم می کنند و تا زمان تولد از پوست محافظت می کنند و آن را مرطوب نگاه می دارند. این در حالی است که در زمان بلوغ میزان ترشح این غدد به بیشترین حد ممکن می رسد و منجر به چرب شدن پوست و ایجاد آکنه می گردد. در نهایت با بالا رفتن سن، میزان این ترشحات کاهش می یابد و در دوران میانسالی موجب خشکی و چین و چروک پوست می شود.
اگرچه تولید چربی مفید است و عدم وجود و یا حتی کمبود آن مشکلاتی جدی برای پوست ایجاد می کند، اما زمانی که غدد سباسه بیش از حد، سبوم ترشح می کنند، منافذ پوست را مسدود می کنند و باعث ایجاد مشکلاتی همچون جوش و آکنه می شوند. در این شرایط ظاهر پوست نیز کدر و خشن به نظر می رسد.
روش های کنترل ترشح چربی پوست
اگر ترشح چربی پوست شما بیش از اندازه است نگران نباشید؛ زیرا با استفاده از روش های زیر می توانید میزان آن را کاهش دهید:
– شستشوی مرتب پوست
اگر پوست شما بیش از اندازه چربی ترشح می کند، لازم است آن را دو مرتبه در روز با شوینده ای غیرصابونی و ملایم تمیز کنید. توجه داشته باشید که استفاده از محصولات صابونی ترشح چربی در پوست را تشدید می کند.
– استفاده از تونر
استفاده از تونر نه تنها به کنترل چربی پوست کمک می کند، بلکه می تواند در تنظیم pH پوست نیز موثر باشد. بنابراین پس از شستشوی صورت، استفاده از این آب حیات پوست را فراموش نکنید.
– کاهش مصرف نوشیدنی های الکلی
مصرف بیش از اندازه نوشیدنی های الکلی موجب بزرگ شدن رگ های خونی و غدد سباسه می شود و در نتیجه ترشح بیشتر سبوم می شود. بنابراین می توان گفت که کاهش مصرف الکل در کنترل ترشح چربی پوست موثر است.
– استفاده از محصولات حاوی سالیسیلیک اسید
سالیسیلیک اسید خاصیت لایه برداری ملایمی دارد که استفاده هفته ای از محصولات حاوی آن می تواند به از بین بردن سلول های مرده پوست، چربی اضافه و سایر مواد زائد کمک کند.
– استفاده از کاغذهای جاذب چربی
این کاغذها که به صورت تکه های کوچک در برخی برندهای مطرح موجود هستند، به صورت موقتی چربی را از پوست
می زداید. این کاغذها برای استفاده روزمره مناسب هستند و غالبا بر روی آرایش نیز قابل استفاده هستند.
– استفاده از مرطوب کننده و آبرسان
بسیاری از افراد تصور می کنند که استفاده از مرطوب کننده ها موجب چرب شدن پوست می گردد. این در حالی است که استفاده از مرطوب کننده های فاقد چربی و غیر کومدوژنیک، موجب هیدراته شدن پوست می گردد و از مسدود شدن منافذ نیز جلوگیری به عمل می آورد.
– استفاده از ماسک های صورت
برخی از ماسک های صورت که بر اساس ساختار پوست چرب فرموله شده اند، به کنترل ترشح چربی پوست کمک می کند. برای این منظور می توانید از ماسک های خانگی نیز استفاده نمایند. جعفری و خاک رس از جمله موادی هستند که چربی پوست را به خود جذب می کنند و از آنها می توانید در ماسک های خانگی خود بهره ببرید.
– استفاده از محصولات چای سبز
منابع معتبر نشان می دهد که پلی فنول های آنتی اکسیدانی موجود در چای سبز، باعث کاهش ترشح سبوم و در نتیجه کمتر چرب شدن پوست می گردد. شوینده، تونر و مرطوب کننده هایی عصاره چای سبز، برای افرادی با پوست چرب بسیار مناسب هستند.
– استفاده از رژیم غذایی مناسب
استفاده از یک رژیم غذایی حاوی قند و چربی کم می تواند در کنترل چربی پوست بسیار موثر باشد. گنجاندن میوه، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل در برنامه غذایی روزانه به افرادی با پوست چرب توصیه می گردد.
– کاهش میزان استرس
استرس باعث ترشح هورمون هایی نظیر کورتیزول و در نتیجه افزایش تولید سبوم می شود. بنابراین می توان گفت که کاهش استرس در کنترل چربی پوست موثر است. انجام فعالیت هایی نظیر یوگا، مدیتیشن و اجتناب از مصرف نوشیدنی های الکلی، داشتن خواب کافی و برنامه ورزشی منظم در کاهش استرس های روزانه و کنترل ترشح چربی پوست بسیار موثر است.
– استفاده از لوازم آرایش حاوی پودرهای معدنی
محصولات آرایشی حاوی پودرهای معدنی همچون پنکیک ها و پودرهای بدون تالک، چربی صورت را به شکل قابل ملاحظه ای کاهش می دهند.
– پاک کردن آرایش قبل از خواب
خوابیدن با آرایش، منافذ پوست را مسدود می کند و موجب افزایش چربی پوست می شود. بنابراین پیش از خواب حتما پوست صورت خود را با شوینده مناسب بشویید و سپس از تونر استفاده نمایید.
– استفاده از محصولات حاوی رتینوئید و نیاسینامید اسید
رتینوئید که از مشتقات ویتامین A است، می تواند تولید سبوم و اندازه منافذ را کاهش دهد. نیاسینامید اسید نیز که از مشتقات ویتامین B3 است از چنین عملکردی برخوردار است.
– تزریق بوتاکس
سم بوتولینوم یا همان بوتاکس، رشد غدد سباسه را مهار می کند و در نتیجه می تواند موجب کاهش سبوم گردد. البته نتایج آن معمولا پس از چند هفته تا چند ماه از بین می رود.
– استفاده از قرص های ضد بارداری
داروهای ضدبارداری خوراکی عموما حاوی استروژن هستند که این هورمون تولید سبوم را کاهش می دهد. لازم به ذکر است که این قرص ها حتما باید با تجویز پزشک مصرف شوند.
– هورمون درمانی
در نهایت ممکن است چربی پوست به حدی باشد که هیچ یک از روش های ذکر شده موثر واقع نشود. در چنین مواردی ممکن است فرد مشکل هورمونی داشته باشد که با مراجعه به پزشک و انجام آزمایش های مربوطه می تواند از آن مطلع گردد. هورمون درمانی تحت نظر پزشک، راه حلی قطعی و مطمئن برای کنترل ترشح چربی پوست است.
– مصرف داروی راکوتان
داروی راکوتان که با نام تجاری آن ایزوترتینوئین شناخته می شود، نقش مهمی در کاهش چربی پوست ایفا می نماید. این دارو بسیار قوی است و مصرف خودسرانه آن می تواند عوارض مختلفی به همراه داشته باشد. بنابراین در صورت نیاز حتما باید تحت نظر پزشک از آن استفاده شود.
سوالات متداول
– آیا میان چربی پوست و سن رابطه مستقیمی وجود دارد؟
بله، در سن بلوغ ترشح سبوم به بالاترین حد خود می رسد و با بالا رفتن سن رفته رفته کاهش پیدا می کند. در دوران میانسالی و کهنسالی نیز این ترشح به قدری کاهش پیدا می کند که ممکن است پوست دچار خشکی شود.
– آیا پوست های چرب نیاز به مرطوب کننده و آبرسان دارند؟
بله، چربی یا خشکی به جنس و نوع پوست بستگی دارد، اما هیدراته بودن و یا دهیدراتگی نوعی وضعیت برای پوست است. بنابراین پوست چربی مانند سایر انواع پوست به آبرسانی روتین منظم نیاز دارند، اما این افراد باید از مرطوب کننده های فاقد چربی استفاده نمایند.
– آیا تمامی نقاط پوست دارای غدد سباسه هستند؟
به جز پوست کف دست ها و پاها، تمامی نقاط پوست دارای غدد سباسه هستند.
بیشتر بخوانید
روش های پیشگیری از جوش زدن صورت
بدون دیدگاه