لکه های کبدی یا لنتیژن های خورشید که اصلاح پزشکی آن لنتیگو است، به لکه هایی صاف بر روی پوست گفته می شود که از رنگ طبیعی پوست تیره تر هستند. این لکه ها معمولا در بخش هایی از پوست از جمله صورت، دست ها، بالای پا، بازوها و شانه ها که بیشتر در معرض نور خورشید قرار دارند ایجاد می شود. اگرچه این لکه ها می توانند به لک های ناشی از سرطان پوست شباهت داشته باشند، اما لنتیگو غیر سرطانی است و نیازی به درمان ندارد، اما با هدف زیبایی و پس از مشورت با پزشک متخصص می توان آن ها را درمان نمود. در این مقاله نحوه تشخیص لکه های لنتیگو از لکه های ناشی از سرطان پوست و در نهایت اقدامات لازم برای کاهش آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم.
فهرست مطالب
علام اصلی لکه های کبدی
لنتیگو خارش و دردی ندارد و موحب تحریک پوست نیز نمی شود. بنابراین می توان گفت که این بیماری به جز ایجاد لک، هیچ نوع علائم خاصی ندارد. از آنجایی که مهمترین عامل ایجاد کننده این لکه ها نور خورشید است، لنتیگو باعث می شود اشعه ماورا بنفش خورشید ملانوسیت های رنگدانه بیشتری در پوست ایجاد کند. بنابراین در هنگام آفتاب گرفتن برای برنزه شدن، ممکن است پوست دچار سوختگی شود و یا در آن کک و مک ایجاد گردد.
لکه های کبدی ممکن است بر اثر عوامل ژنتیکی یا بیماری سیستمیک ایجاد شوند که رنگ آن ها معمولا قهوه ای مایل به زرد، قهوه ای یا سیاه است و برخی از عوامل تشدید کننده آن ها عبارت اند از: پوست روشن، آفتاب سوختگی و درمان با رادیوتراپی. این در حالی است که لک های ناشی از سرطان های پوست معمولا برجسته، دردناک و خارش دار هستند و به سرعت رشد می کنند. اگر لکه یا خالی با هر نوع ویژگی دارید، توصیه می شود که در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید.
راه های تشخیص لکه های کبدی
این بیماری پوستی نام خود را از شکل ظاهری اش که مانند عدس است الهام گرفته است و مدل ظاهری آن می تواند به صورت گرد یا ناهموار باشد. لکه های کبدی می توانند به مرور زمان و طی سالیان طولانی و یا به طور ناگهانی به وجود آیند. امکان ابتلا به این لکه ها در هر سن و هر جنسیتی وجود دارد و تشخیص آن ها تنها توسط پزشک امکان پذیر است. برای این منظور پزشک ابتدا با انجام بیوپسی و نمونه برداری مطمئن می شود که لکه های ایجاد شده سرطانی نیستند و سپس برای درمان آن اقدام می نماید. برای انجام بیوپسی، پزشک محل مورد نظر را به صورت موضعی بی حس می کند و بخش کوچکی از آن را جدا و برای بررسی به آزمایشگاه ارجاع می دهد. با این حال پزشک متخصص می تواند از طریق مشاهده علائم، نیز بیماری را تشخیص دهد اما همچنان این روش آنچنان اصولی نیست. بهترین راه برای جلوگیری از این بیماری، پرهیز از آفتاب و استفاده از کرم های ضد آفتاب است.
افراد در معرض ابتلا به این بیماری
به طور کلی هر فردی با هر نژاد و جنسیتی می تواند به لکه های کبدی دچار شود، اما احتمال ابتلای کسانی که بیشتر در معرض اشعه ماورا بنفش خورشید قرار دارند بیشتر از سایر افراد است. به طور کلی احتمال ابتلای این بیماری پوستی ناشی از تابش نور خورشید در افراد زیر بیشتر است:
– افراد دارای پوست روشن
– افرادی که پوست خود را با آفتاب گرفتن برنزه می کنند
– افرادی که پوست خود را با سولاریوم برنزه می کنند
– افرادی که پرتودرمانی می کنند
انواع لکه های کبدی
لکه های کبدی انواع مختلفی دارند که براساس علت و محل ظاهر شدن شان، می توان آن ها را به صورت دسته بندی نمود:
– لنتیگو سیمپلکس
این مدل رایج ترین نوع لکه های کبدی است که معمولا بر روی بازوها، ران و پاها ظاهر می شود. لنتیگو سیمپلکس ها اغلب از بدو تولد یا در دوران کودکی ظاهر می شوند و می توانند به مرور زمان از بین بروند.
– لنتیگو خورشیدی
این مدل غالبا در افراد بالای چهل سال شایع است و بر اثر قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش خورشید به وجود می آید. اشعه ماورا بنفش خورشید موجب تکثیر ملانوسیت در پوست می شود و در نواحی مختلفی از جمله صورت، دست ها، شانه ها و بازوها ظاهر می شود و در طول زمان رشد می کند.
– لنتیگو لکه جوهر
لنتیگو لکه جوهر یک بیماری پوستی است که بر روی شانه ها ایجاد می شود و اغلب خوش خیم و پس از آفتاب سوختگی در افرادی با پوست روشن ظاهر می شود. مشخصه اصلی این شکل نادر از لنتیگو، خطوط نامنظم آن است.
– لنتیگو PUVA
پسوریازیس یکی از شایع ترین بیماری های پوستی التهابی است که یکی از روش های درمان آن PUVA است که پس از استفاده از داروهای موضعی مانند پسورالن بعد از قرار گرفتن در معرض اشعه مضر خورشید استفاده می شود. پسورالن دارویی است که پوست را به صورت موقت به UVA حساس می کند. PUVA برای درمان انواع بیماری های پوستی، از جمله پسوریازیس و اگزما استفاده می شود.
روش های درمان لکه های کبدی
برای درمان لکه های کبدی، متخصص پوست معمولا یکی از روش های زیر را توصیه می کند:
– استفاده از داروهای شیمیایی
در این روش متخصص پوست برای روشن کردن لکه ها، کرم های سفید کننده نظیر کرم های استروئیدی و رتینوئیدی حاوی هیدروکینون یا رتینوئیدها را تجویز می کند. استفاده از این کرم ها به مرور زمان به روشن شدن پوست کمک می کند.
– لایه برداری پوست
لایه برداری شیمیایی به گونه ای انجام می شود که از اسید بر روی لایه بیرونی پوست استفاده می شود و پوست جدید در جایی که لایه ها از بین رفته اند ایجاد می شود. برای دستیابی به بهترین نتیجه ممکن، این درمان باید چندین مرتبه انجام شود.
– لیزردرمانی یا نوردرمانی شدید
در این روش درمانی برای از بین بردن سلول های تولید کننده ملانین، به پوست پالس داده می شود. این روش طی چندین جلسه قابل انجام است و اگر به درستی انجام شود هیچ عارضه ای ندارد.
– درم ابریژن
در این روش از یک برس چرخان برای تمیز کردن پوست و برداشتن لایه سطحی پوست استفاده می شود. در روش درم ابریژن ممکن است سطح پوست کمی قرمز و پوسته پوسته شود.
– کرایوتراپی یا انجماد
این روش درمانی که برای منجمد کردن لکه های پوست به کار می رود، شامل استفاده از نیتروژن مایع است و در آن خطر کمی برای ابتلا پوست به اسکار وجود دارد. کرایوتراپی می تواند ملانین های تولید کننده رنگ تیره را از بین ببرد.
علاوه بر این موارد، برای رفع این لکه ها برخی از درمان های خانگی نیز وجود دارد که از جمله آن ها می توان به استفاده از آلوئه ورا، چای سبز، ویتامین C، ویتامین A، پیاز قرمز و چای سیاه اشاره نمود.
بیشتر بخوانید
انواع لک های صورت و روش درمان آنها
بدون دیدگاه