اگر نوزادتان هنگام تعویض پوشک آرام و قرار ندارد و گریه می کند، یا زمانی که حتی برای یک دقیقه در پوشک خیس می ماند بی تاب می شود، احتمال سوختگی پای او وجود دارد. تقریبا نیمی از کودکان دچار این مشکل می شوند که در اکثر موارد به کمک روش های درمانی و پمادهای خاص می توان آن را برطرف نمود. در این مقاله قصد داریم به تمامی سوالات و دغدغه های شما در این خصوص پاسخ دهیم و به علائم سوختگی پای نوزاد، دلایل، روش های درمان و جلوگیری از آن بپردازیم.
فهرست مطالب
علائم سوختگی پای نوزادان
نشانه ها و علائم سوختگی پای نوزادان شامل موارد زیر می شود:
– التهاب پوست در ناحیه ای که پوست با پوشک در تماس است؛ نظیر باسن، کشاله ران و آلت تناسلی.
– حساس شدن پوست و ایجاد خارش در قسمت پوشک
– ایجاد زخم یا تاول در ناحیه پوشک
– اذیت شدن و گریه کردن کودک، به خصوص هنگام تعویض پوشک
دلایل سوختگی پای نوزاد
برخی از مهم ترین دلایل سوختگی پای نوزاد به شرح زیر هستند:
-
باقی ماندن کودک در پوشک کثیف
اگر پوشک خیس و کثیف به موقع تعویض نشود، می تواند موجب التهاب پوست ظریف و حساس کودک شود. در صورتی که نوزاد مشکل اسهال یا بیرون روی زیادی داشته باشد، احتمال سوختگی پای نوزاد بیشتر می شود.
-
ساییدگی پوست با پوشک
لباس یا پوشکی که تنگ باشد به پوست ساییده می شود و می تواند التهاب به وجود آورد.
-
ادرار سوختگی آمونیاکی
ادرار و مدفوعی که برای مدت طولانی در پوشک بماند، می تواند آمونیاک تولید کند و منجر به سوختگی خفیف شیمیایی شود. در چنین مواقعی، زمانی که پوشک را عوض می کنید نیز می توانید بوی آمونیاک را حس کنید. البته این مسئله بیشتر در پوشک های پارچه ای شایع است.
-
درآوردن دندان
دندان درآوردن به تنهایی نمی تواند موجب سوختگی پای نوزاد شود و ارتباط مستقیمی با آن ندارد. اما فرآیند دندان درآوردن ممکن است باعث اسهال نوزاد شود که تماس اسهال با پوست موجب سوختگی و التهاب آن می شود.
-
مدفوع و اسهال
مدفوع با داشتن باکتری های مختلف می تواند پوست را ملتهب کند. به همین دلیل پس از تعویض پوشک باید پوست کودک با آب گرم شسته و ذرات مدفوع کاملا پاک شود. ادرار به تنهایی پوست را اذیت نمی کند، اما در صورتی که پوست نوزاد برای مدت طولانی با مدفوع در تماس باشد، احتمال دارد زخم های کوچکی روی پا و باسنش به وجود آید. زمانی که نوزاد دچار اسهال طولانی مدت می شود، احتمال سوختگی و التهاب پا، آلت تناسلی و باسن بیشتر می شود. اسهال آنزیم هایی دارد که در اصل برای هضم غذا به کار می روند اما می تواند پوست را اذیت کنند.
-
محصول بهداشتی جدید
سوختگی پای کودک ممکن است به دلیل استفاده از یک محصول پوستی یا بهداشتی جدید باشد. دستمال مرطوب، پوشک، شوینده لباس یا پوشک های قابل شستشو ممکن است حاوی ترکیباتی باشند که موجب التهاب پوست شوند. ترکیبات لوسیون، پودر یا روغن بچه نیز می تواند این مشکل را تشدید کنند.
-
عفونت قارچی یا باکتریایی
یک عفونت ساده ممکن است به سایر نقاط پوست نیز منتقل شود. پوشک نوزاد با داشتن رطوبت و دمای بالاتر، بهترین محل برای رشد این نوع باکتری ها و قارچ ها است. در صورتی که التهاب عفونی و قارچی باشد، شاید نقاطی قرمز رنگ را نیز در اطراف پوست ملتهب مشاهده نمایید. التهاب و سوختگی ناشی از استفاده از شوینده ها ممکن است عفونت قارچی نیز ایجاد کنند. نقاط دارای عفونت معمولا به رنگ قرمز روشن در می آیند و ممکن است زخم و چرک نیز داشته باشند. به طور کلی، اگر سوختگی پای نوزاد را به صورت صحیح درمان کنید، باید در مدت سه روز بهبود پیدا کند. اگر این اتفاق رخ ندهد، احتمالا سوختگی با عفونت قارچی همراه شده است و برای درمان آن باید از کرم ضد قارچ استفاده کنید.
عفونت باکتریایی نیز می تواند نقاط عرق سوز پوست را در بر بگیرد و مشکل را تشدید نماید. البته احتمال باکتریایی بودن عفونت کمتر از عفونت قارچی است. باکتری می تواند زخم، جوش، دلمه های زرد یا تخلیه چرک به همراه داشته باشد که از لحاظ ظاهری شبیه عفونت باکتریایی دیگری به نام زردزخم است. باکتری همچنین می تواند توده و دانه هایی قرمز رنگ و دردناک به وجود آورد.
-
مصرف مواد غذایی جدید
زمانی که کودک شروع به غذا خوردن می کند، تغییراتی در مدفوع او شکل می گیرد. این امر می تواند منجر به سوختگی پای نوزاد شود. هر گونه تغییر در تغذیه کودک، در تعداد دفعات مدفوع او تاثیر می گذارد که در نهایت ممکن است موجب التهاب پوستی کودک شود. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند نیز ممکن است به دلیل مصرف مواد غذایی مختلف توسط مادر، دچار التهاب و سوختگی پا شوند.
-
حساس بودن پوست
نوزادانی که اگزما یا درماتیت سبوره ای دارند بیشتر در معرض سوختگی پا هستند. البته اگزما معمولا در نقاطی از پوست که با پوشک در تماس است مشاهده نمی شود. صابون و شوینده ها نیز می توانند پوست را خشک کنند و موجب اندکی التهاب شود.
-
مصرف آنتی بیوتیک
باکتری هایی وجود دارند که می توانند از رشد قارچ جلوگیری کنند. مصرف آنتی بیوتیک منجر به از بین رفتن این دسته از باکتری های مفید می شود و در نهایت موجب التهاب و سوختگی پوست می شود. مصرف آنتی بیوتیک همچنین احتمال یبوست را بالا می برد. بنابراین در صورتی که مادری آنتی بیوتیک مصرف کند، نوزاد شیرخوار او بیشتر در معرض التهاب پا قرار دارد.
-
نشانگان پوست ریزی دهنده استافیلوکوکی یا SSSS
این سندرم که به صورت مخفف با عنوان SSSS شناخته می شود، توسط یک باکتری به نام استف به وجود می آید. از نشانه های این سندرم ایجاد تاول های بزرگ در ناحیه وسیعی از پوست است. در این حالت پوست قرمز روشن می شود و نوزاد علائم بیماری از خود نشان می دهد. برای تشخیص و درمان این مشکل حتما به پزشک مراجعه کنید.
-
سلولیت یا عفونت بافت
سلولیت یک مشکل حاد پوستی است که باید توسط پزشک تشخیص داده و درمان شود. در این حالت عفونت باکتریایی از عمق پوست نفوذ می کند و زخم هایی به وجود می آورد که پوست اطراف آن قرمز می شود و لمس این نقاط دردناک خواهد بود.
روش های پیشگیری
برای جلوگیری از سوختگی پای کودک خود پیشنهاد می شود نکات زیر را رعایت نمایید:
1. پوشک نوزاد را به موقع تعویض کنید
برای جلوگیری از سوختگی پا، همیشه پوشک کثیف یا خیس نوزاد خود را به موقع تعویض کنید. در صورتی که کودک را در مهد می گذارید، از مسئولین مهد نیز بخواهید که همین کار را انجام دهند.
2. محل پوشک را با آب گرم بشویید
بعد از باز کردن پوشک، پاها، باسن و آلت تناسلی نوزاد را در آب گرم روشویی یا وان بشویید. برای تمیز کردن پوست می توانید از دستمال خیس، پد پنبه ای یا دستمال مرطوب مخصوص کودک استفاده کنید. برای این منظور دستمال را به آرامی بر روی پوست بکشید و فشار اضافه ای وارد نکنید. از دستمال مرطوبی استفاده کنید که فاقد الکل یا رایحه های مصنوعی باشد. برای شستشوی پاهای نوزاد، صابون یا شوینده غیر صابونی ملایمی انتخاب کنید.
3. پوست کودک را به آرامی خشک کنید
برای خشک کردن پاهای کودک، حوله را به پوست نکشید و آن را با ضربات آرام خشک کنید. همچنین می توانید پوست کودک را در معرض هوا قرار دهید تا خود به خود خشک شود. با این کار نوزاد مدت بیشتری بدون پوشک می ماند که از سوختگی پوست نیز جلوگیری می شود. توصیه می شود که از پودر تالک استفاده نکنید؛ زیرا این پودر مضرات زیادی برای پوست و سلامت نوزاد دارد.
4. از کرم، پماد یا خمیر برای پای کودک استفاده کنید
در صورتی که نوزاد شما زیاد دچار سوختگی پا می شود، با هر بار تعویض پوشک بر روی پوست او از کرم و پمادهای خاص استفاده کنید. ژله پترولیوم و روی اکسید از ترکیباتی هستند که در محصولات ضد سوختگی پای نوزاد استفاده می شوند. اگر از سری قبلی همچنان مقداری پماد بر روی پوست باقی مانده است، آن را پاک نکنید و تنها یک لایه دیگر بر روی آن بزنید. برای پاک کردن پماد را از روی پوست، از یک تکه پنبه آغشته به روغن معدنی استفاده کنید.
5. پس از تعویض پوشک، دست های خود را بشویید
شستن دست ها از انتقال باکتری و قارچ به دیگر نقاط بدن کودک، بدن خود شما یا کودک دیگرتان جلوگیری می کند.
6. پوشک را به طور صحیح و ملایم ببندید
پوشکی که کمی شل بسته شده باشد، اجازه ورود هوا را به داخل می دهد و می تواند از ادرار سوختگی کودک جلوگیری کند. این در حالی است که پوشکی که بیش از حد محکم بسته شده باشد، به پوست نوزاد ساییده می شود و موجب ایجاد التهاب می شود. اگر پای کودک تان عرق سوخته شده است، برای مدتی از پوشک های پلاستیکی استفاده نکنید و پوشک را بیش از اندازه سفت نبندید تا هوا راحت تر به پوست برسد.
7. اجازه دهید نوزاد برای مدتی بدون پوشک باشد
در صورت امکان، بگذارید کودک برای مدتی بدون پوشک بماند. زمانی که پوست در معرض هوا قرار می گیرد، به صورت طبیعی و مناسب خشک می شود. برای این که جایی کثیف نشود، یک حوله یا ملافه روی زمین پهن کنید و نوزاد را بر روی آن بگذارید. تا زمانی که پوست نوزاد به اندازه کافی هوا بخورد، برای سرگرم کردنش کمی با او بازی کنید.
روش های درمان سوختگی پای نوزاد
بهترین راه درمان سوختگی پای نوزاد، به طور کلی خشک و تمیز نگاه داشتن کودک است. در صورتی که با درمان های خانگی التهاب و سوختگی پوست از بین نرود، احتمالا متخصص اطفال داروهای زیر را تجویز می کند:
– استفاده از کرم هیدروکورتیزون (استروئید) 0.5% تا 1% دو بار در روز و به مدت 3 تا 5 روز
– کرم ضد قارچ؛ در صورتی که کودک عفونت قارچی داشته باشد.
– آنتی بیوتیک خوراکی؛ در صورتی که کودک عفونت باکتریایی داشته باشد.
روی اکسید نیز یکی از مواد فعالی است که در داروهای ادرار سوختگی کودک به کار می رود. در صورت لزوم، می توانید این محصول را بر روی کرم و پماد تجویزی پزشک مانند استروئید و ضد قارچ نیز استفاده کنید. با زدن ژله پترولیوم روی پمادهای قبلی، از چسبیدن پوشک به پوست جلوگیری می کنید. بهترین گزینه انتخاب کرمی است که جذب پوست می شود و اجازه می دهد هوا به پوست برسد.
ادرار سوختگی نوزاد در طول چند روز درمان می شود که البته این مسئله به شدت سوختگی و التهاب نیز بستگی دارد. نوزاد می تواند چند بار به ادرار سوختگی و التهاب پوست مبتلا شود که امری طبیعی است، اما اگر التهاب پوست با وجود مصرف داروهای تجویز شده همچنان باقی مانده بود، بهتر است به متخصص پوست مراجعه کنید.
درمان خانگی عرق سوز شدن نوزاد
طبق تجربه افراد، استفاده از روش های زیر برای درمان سوختگی پای نوزاد می تواند تاثیرات مثبتی به همراه داشته باشد:
– فندق افسونگر
نتایج یک پژوهش بر روی 309 کودک نشان می دهد که پماد فندق افسونگر در روند درمان ادرار سوختگی نوازد تاثیر مثبتی دارد.
– شیر مادر
در مورد استفاده از شیر مادر برای درمان ادرار سوختگی، اختلاف نظر زیادی وجود دارد. اما تحقیقی که بر روی 141 کودک انجام شد، نشان داد که درمان این مشکل با شیر مادر با درمان با پماد هیدروکورتیزون 1% روند یکسانی داشته اند. در پژوهشی دیگر که شامل 63 کودک می شد، تاثیر شیر مادر و کرم روی اکسید و روغن جگر ماهی با یکدیگر مقایسه شدند. در این پژوهش استفاده از کرم نتایج بهتری به همراه داشت.
– شامپوی رس یا گل ارمنی
در طول یک پژوهش از شامپوی رس برای درمان ادرار سوختگی 60 نوزاد استفاده شد و نتیجه آن نشان داد که این روش موثرتر از روغن کالاندولا است. شامپوی رس در طب سنتی به نام گِل ارمنی نیز شناخته می شود.
– مواد دیگر
معمولا از مواد طبیعی دیگری نیز برای درمان این مشکل استفاده می شود که محبوب ترین آن ها آلوئه ورا، کالاندولا، موم و گرده زنبور عسل و روغن جگر ماهی هستند. با این حال، برای اثبات تاثیر این مواد هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز است. بعضی از این مواد حتی می توانند موجب رشد باکتری شوند.
موارد منع استفاده برای سوختگی پای نوزاد
به طور کلی، برای درمان سوختگی پای نوزاد تنها از محصولات مخصوص کودکان استفاده کنید. در صورتی که محصولی حاوی مواد زیر بود، ممکن است برای کودکان مضر باشد:
– جوش شیرین
– بوریک اسید
– کافور
– فنول
– بنزوکائین
– دیفن هیدارمین
– سالیسیلات
بهترین زمان برای مراجعه به پزشک
پس از چند روز مراقبت و انجام روش های درمان خانگی، پوست کودک التیام نیافت، حتما به پزشک مراجعه کنید. پزشک متخصص دارو و پمادهای خاصی تجویز می کند که سوختگی را آسان تر درمان خواهد کرد. سوختگی پای نوزاد ممکن است از کمبود زینک خوراکی در بدن نیز ناشی شود. به طور کلی توصیه می شود با مشاهده هر یک از علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
– سوختگی و التهاب به همراه با تب
– التهاب غیرمعمول و شدید
– التهابی که پس از درمان های خانگی و استفاده از پماد از بین نرفته است و بدتر می شود
– سوختگی همراه با خارش، خونریزی یا چرک
– التهاب پوستی هنگام ادرار یا مدفوع که باعث درد و حس سوزش می شود
پیش از مراجعه به پزشک اطلاعات زیر را آماده کنید:
– علائم و نشانه های نوزاد
تمامی علائم و مدت زمان بروز آن ها را به پزشک متخصص بگویید.
– اطلاعات مهم درمورد سوابق پزشکی نوزاد و نوع تغذیه
در صورتی که نوزاد به تازگی تحت درمان قرار گرفته است، نوع درمان و داروهای استفاده شده را با پزشک درمیان بگذارید. تغییر در نوع تغذیه نوزاد نیز مهم است. اگه نوزاد از شیر مادر تغذیه می کند، داروهای مصرفی و غذای مادر نیز اهمیت پیدا می کند. به عنوان مثال، استفاده از غذاهای دارای گوجه فرنگی نیز ممکن است در سوختگی پای نوزاد تاثیر داشته باشد.
– محصولات بهداشتی و پوستی استفاده شده
پزشک متخصص ممکن است نوع دستمال مرطوب، پوشک، شوینده لباس، صابون، لوسیون، پودر و روغن بچه ای که استفاده می کنید را از شما بپرسد. همچنین اگر فکر می کنید محصول خاصی باعث سوختگی پای نوزادتان شده است، پیشنهاد می کنیم آن را با خود نزد پزشک ببرید تا لیست ترکیبات آن را بررسی کند.
– سوالات و دغدغه ها
اگر پیش از مراجعه به پزشک، سوالاتی که ذهن تان را مشغول کرده است را یادداشت کنید، روند ویزیت بسیار آسان تر خواهد شد.
معرفی محصولات مرتبط
کرم سوختگی پای کودک وی کر محصولی از برند ایرانی وی کر است. این محصول به دلیل گیاهی بودن و داشتن مجموعه خواص التیام بخشی، ضد باکتریایی، ضد قارچی و محافظتی سبب درمان پوست های آسیب دیده و ملتهب می شود.
کرم سوختگی پا کودک سینره محصولی بهداشتی از برند ایرانی سینره است. این کرم سوختگی نرم کنندگی و مرطوب کنندگی بسیار بالایی دارد. به واسطه زینک اکساید و آلوئه ورا بوده که التهابات ناشی از ادرار سوختگی، عرق سوز و حساسیت های کودک را برطرف می سازد.
کرم سوختگی کودک ژوت محصولی از برند ایرانی ژوت است. این محصول حاوی روغن کالندولا، شی باتر، روغن بادام شیرین و دکسپانتنول است. این کرم ترمیم کننده و تسکین دهنده قرمزی و خارش های پوستی در کودکان است.
– کرم سوختگی پا نوزاد مامابیبی
کرم سوختگی پا نوزاد مامابیبی محصولی از برند ایرانی مامابیبی است. حضور زینک اکساید در فرمولاسیون کرم سوختگی پا نوزاد، موجب محافظت از پوست شده و در درمان التهابات ناشی از سوختگی نیز موثر است. همچنین این محصول حاوی روغن کالاندولا، آلانتوئین و شی باتر بوده که نقش مهمی در تغذیه رسانی به پوست وحفظ رطوبت آن را دارد.
بیشتر بخوانید
روش درمان آفتاب سوختگی تابستان
بدون دیدگاه